ماهنامه‌ محلی «طریق»، حرف دل اهالی طرق است

کار از آنجایی شروع شد که نام دانشجو بر شناسنامه زندگی‌شان ثبت شد و دغدغه حضور در جبهه فرهنگی به‌ویژه جنگ نرم داشتند. از طرفی دلشان می‌خواهد با کار فرهنگی باعث آبادانی محله‌شان شوند؛ چند دانشجوی ساکن طرق که دوست دارند آبادانی و اصالت را به این محله قدیمی برگردانند.

فکرهایشان را که روی هم گذاشتند، دیدند در حال حاضر تنها کاری که برای دست یافتن به این هدف از دستشان برمی‌آید، چاپ یک نشریه است؛ دوماهنامه‌ای به نام «طریق» که قرار است به مسائل فرهنگی‌اجتماعی و دینی‌ورزشی بپردازد. بخش مهم آن هم پرداختن به مشکلات محله و پیگیری آنهاست.

درواقع مهم‌ترین انگیزه اهالی «طریق»، رسیدگی به مشکلات محله است که به اعتقاد آنها تا دلتان بخواهد، زیاد است؛ به‌خصوص بخش ایوان که جزئی از طرق است، اما توجهی به آن نمی‌شود.

هرچند به‌نظر آنها جداسازی ایوان از طرق، یکی از خیانت‌های فرهنگی به هویت دیرینه منطقه ایوان است؛ چراکه از قدیم ایوان را با طرق می‌شناسند و این دو محله، جدا از یکدیگر نیستند و باید این هویت را حفظ کرد.

حال نشریه‌ای که از آن گفتیم، با توجه به فعالیت و تجربه دانشجویی تولید می‌شود و به‌گفته خودشان گرچه آماتورند، با انگیزه و اهداف بلندمدتی قدم در این راه گذاشته‌اند و قرار نیست فقط به چاپ دوماهنامه‌ای هشت‌صفحه‌ای بسنده کنند و برنامه‌هایی فرهنگی برای این جمع درنظر گرفته شده است تا بازویی شوند برای حل مشکلات محله و بهبود وضعیت فعلی.

علی بلالی در رشته آی‌تی درس خوانده است و در حال حاضر سرباز است. او به‌عنوان مدیرمسئول نشریه، قدم اول را در پاییز ۱۳۹۳ برمی‌دارد و با شناختی که از دوستان هم‌محله ای اش دارد، آنها را گردهم جمع می‌کند.

دوستان دیگرش هم که مسجدی هستند، به درخواست او لبیک می‌گویند و به یاری یکدیگر در راهی گام برمی‌دارند که بی‌شک سختی‌های زیادی به همراه دارد؛ از کمبود مکانی برای برگزاری جلسات بگیرید تا چاپ نشریه که بخش زیادی از هزینه آن را خودشان پرداخت می‌کنند.

فصل امتحانات نیز جلسه‌هایشان را تلفنی برگزار می‌کنند؛ البته تاکنون از حمایت فرهنگ‌دوستان محله مثل آقای سبزعلی نیز بهره برده‌اند و با شورای اجتماعی محله طرق نیز توانسته‌اند ارتباط برقرار کنند و با اینکه چهار شماره از دوماهنامه طریق گذشته است، بیشتر ساکنان طرق آن را می‌شناسند و بعضی نیز در انتظار شماره جدیدش هستند. اهالی طریق دانشجویانی هستند که علاوه بر درس، هرکدام مشغول انجام کاری هستند.

ایمان صغیرا، سردبیر، دانشجوی مهندسی پزشکی؛ وحید اکبرپور، مسئول روابط‌عمومی، دانشجوی مهندسی شیمی؛ امیر رضایی، مسئول صفحه معارف، دانشجوی مهندسی عمران؛ محمد خندان، مسئول توزیع، دانشجوی مهندسی برق؛ ابوالفضل بلالی در رشته مهندسی برق و مهدی رحم‌دل نیز در رشته مهندسی متالوژی تحصیل می‌کنند که  امور اجرایی را به‌عهده دارند.

بهترین کار فرهنگی در محله، تولید نشریه بود 

علی بلالی، مدیرمسئول طریق می‌گوید: در بسیج دانشجویی فعالیت می‌کردم. کار نشریه را به‌صورت تجربی در دانشگاه یاد گرفتم. بعد از فارغ‌التحصیلی نیز پتانسیلی بین دوستان هم‌محله‌ای و هم‌پایگاهی‌ها که در زمینه جنگ نرم کار کرده بودند، دیدم.

احساس کردم با توجه به توانمندی‌هایی که در دوره تحصیل کسب کرده‌ام، می‌توان جمعی فرهنگی تشکیل داد. پنج‌شش نفر بودیم و با خودمان گفتیم چه بکنیم که با استعداد‌های موجود بچه‌ها در زمینه جنگ نرم که از سفارش‌های تاکیدی آیت‌ا... خامنه‌ای است، کاری به اندازه قدوقواره خودمان به‌عنوان افسران جنگ نرم انجام دهیم.

دیدیم با توجه به تجربه‌ای که در زمینه نشریات داشتیم، این، بهترین گزینه است، بنابراین هم‌زمان با ولادت حضرت معصومه (س) در سال گذشته، کار را با نشریه‌ای تک‌برگ به نام «جلباب» با موضوع حجاب و عفاف شروع کردیم.

بعد از آن نشریه‌ای موضوعی به نام «لبیک» چاپ کردیم که آن نیز تک‌برگ بود و درنهایت با هم‌فکری دوستان به دوماهنامه طریق رسیدیم که تابه‌حال چهار شماره آن چاپ شده است.

برای اولین کار، لوگوی جلباب را به دوستان کانون نشریات دانشگاه سفارش دادیم که فنی بود ولی وقتی یکی از مسئولان و بزرگان محله که در حوزه نشریات تجربه داشت، جلباب را دید، گفت: این کار شما نیست.

این شخص و چند نفر از بزرگان محله از ابتدا تابه‌حال کار ما را قبول نداشته و حمایتی درراستای رشد نشریه نکرده‌اند؛ البته ما به‌خاطر شخص، کار را شروع نکردیم تا به‌خاطر او، از هدف خود دست بکشیم یا ادامه بدهیم.

ما به‌خاطر انجام وظیفه فرهنگی که بر دوش خود احساس می‌کنیم، این نشریه را تولید می‌کنیم. کسانی که کار جلباب را انجام داده بودند، از بچه‌های همین پایگاه بودند. افراد زیادی در تولید هر شماره کمکمان می‌کنند، اما پای ثابت تمام شماره‌ها ما چند نفریم.

۷ سال ساکن طرق بودیم

وحید اکبرپور، یکی از همکاران «طریق» است که فقط تا هفت سالگی در طرق زندگی کرده است و در حال حاضر ساکن سرافرازان است. او علاقه زیادی به محله‌اش دارد و می‌گوید: محل زندگی‌ام اینجا نیست و در دانشگاه شهرستان قوچان درس می‌خوانم و دائم در حال رفت‌و‌آمد به این محله‌ام.

بیشتر خویشاوندانم ساکن طرق هستند. یک روز که به دیدن مادربزرگم آمدم، چاپ اول طریق را آنجا دیدم. دایی‌هایم سوپرمارکت دارند و این نشریه را برای مادربزرگم آوردند. وقتی چنین کاری را در سطح محله دیدم، خیلی خوشحال شدم. صفحاتش را ورق زدم.

در بخشی از آن درخواست همکاری بود. تحصیلات و شماره تلفنم را به سامانه پیامکی ارسال کردم. بعد از چند روز آقای بلالی با من تماس گرفت و از من خواست در جلسه نشریه شرکت کنم و از آنجا بود که با بچه‌ها آشنا شدم و به‌عنوان مسئول روابط‌عمومی نشریه فعالیت می‌کنم.    

جاده‌ای که حتی یک پایه‌چراغ ندارد

بلالی می‌گوید: حدود ۲۰۰ پیامک در هر شماره داریم که بیشتر به بیان مشکلات می‌پردازند. او به چند مشکل پررنگ محله اشاره می‌کند و می‌گوید: جاده‌ای داریم به نام محمدآباد که اهالی طرق همه آن را می‌شناسند، اما حتی یک چراغ ندارد.

تابه‌حال چندین تصادف در آن رخ داده است. این جاده اگرچه به نام محله ماست، به کام دیگران است. تمام مردم شهر برای رفتن به بهشت رضا و خروج از شهر از آن استفاده می‌کنند. روز‌های پنجشنبه‌جمعه ترافیک در این خیابان به اوج می‌رسد. امنیت ندارد.

حدود ۲۰۰ پیامک در هر شماره داریم که بیشتر به بیان مشکلات می‌پردازند

نظارت پلیس در این جاده کم است. درنهایت با پیگیری‌های فراوان، خطی وسط آن کشیده‌اند تا جاده مشخص باشد. اگر ماشینی چراغ نداشته باشد یا خراب شود، خطر جدی او را تهدید می‌کند.  

در محله ایوان، تاب و سرسره نداریم

محله ایوان نیز دارای مشکلات فراوانی است. این محله دچار بی‌مهری شده است. از هرطرف به آن نگاه کنیم، این مسئله دیده می‌شود. هر ماه مشکلاتی را که به سامانه پیامکی طریق فرستاده می‌شود، به روابط‌عمومی شهرداری منتقل می‌کنیم.

اگر برخی مسئولان به‌خوبی پاسخ‌گو باشند، در رسیدگی به مشکلات زودتر به نتیجه می‌رسیم. پیگیری‌ها از جانب مسئولان خوشایند نیست. در محله ایوان هیچ پارک یا وسیله بازی برای بچه‌ها وجود ندارد. بسیاری از پیامک‌های ساکنان آنجا مربوط به این مسئله است.

بچه‌ها تفریح خاصی ندارند و اوقات فراغتشان به خاک‌بازی می‌گذرد. بیشتر امکانات رفاهی‌تفریحی‌ورزشی، محدود به خیابان‌های ولی‌عصر و ساعی است. همچنین آب آشامیدنی، مهم‌ترین دغدغه‌شان است.

این مشکل به اندازه‌ای بزرگ است که باعث مشاجره بین مستاجر با صاحب‌خانه می‌شود. فشار آب بسیار کم است و طبقات بالای ساختمان‌ها با مشکل مواجهند. فقط ساعات ۱۲ شب تا ۵ صبح، فشار آب خوب است. اینها خلاصه‌ای از مشکلات محله بود که همچنان ادامه دارد.

فقط می‌خواهیم چاپ نشریه رایگان باشد

بلالی درباره تامین مالی نشریه می‌گوید: تابه‌حال، در هر شماره کمک‌های مردمی و مسئولان را دریافت کرده‌ایم؛ مثلا بخش فرهنگی شهرداری، هزینه چاپ بنر‌هایی را که تابه‌حال خواسته‌ایم، پرداخت نموده و با ما همکاری کرده است.

مقداری پول سال گذشته از شورای اجتماعی محلات دریافت کردیم، مقداری از آن نیز از طریق پذیرش تبلیغات، جذب می‌شود ولی بیشتر بودجه آن را از هزینه‌های شخصی خود می‌پردازیم. تیراژ ما ۲ هزارنسخه است که هزینه هر چاپ، ۶۰۰ هزار تومان می‌شود.

ابتدا قصد داشتیم هرنسخه را به قیمت ۳۰۰ تومان بفروشیم تا هزینه چاپمان تامین شود ولی با بی‌میلی مردم روبه‌رو شدیم. می‌شنیدیم که می‌گفتند: خراسان را با قیمت ۵۰۰ تومان می‌خریم، چرا ۳۰۰ تومان به یک نشریه محلی بدهیم؟

ما برای چاپ این نشریه حاضریم تمام سختی‌ها را تحمل کنیم و بی‌مهری کسانی را که از آنها انتظار حمایت داشتیم، نادیده بگیریم، اما تنها خواهشی که از مسئولان داریم، معرفی یک چاپخانه است تا فایل نشریه را در اختیارش بگذاریم که ۲ هزارنسخه تحویل دهد؛ البته درخواست‌ها در هر شماره افزایش می‌یابد، تاجایی‌که برخی اهالی می‌پرسند شماره جدیدتان کی چاپ می‌شود؟

از شورای اجتماعی محلات مقداری پول گرفتیم، مقداری هم با تبلیغات، جذب می‌شود ولی بیشتر هزینه با خودمان است

برای ترویج فرهنگ دینی، حاضریم نشریه را رایگان بدهیم 

ایمان صغیرا، سردبیر طریق، از نحوه مشارکت سوپرمارکت‌ها که نقش تعیین‌کننده‌ای در این مسیر دارند، برایمان می‌گوید: برای توزیع، با سوپرمارکت‌های محله صحبت کردیم و ۵۰ نسخه در اختیار هر فروشنده گذاشتیم.

بعضی فروشنده‌ها به ما اجازه چنین کاری را ندادند ولی برخی از آنها به‌خوبی استقبال کردند و تا متوجه شدند، گفتند: شما فقط کارتان را ادامه بدهید؛ ما با شما همکاری می‌کنیم، حتی یکی از آنها که علاقه زیادی به کار فرهنگی داشت، گفت: هزینه این نسخه‌ها را تماما می‌پردازم تا مردم، آنها را رایگان ببرند.

وحید اکبرپور، مسئول روابط‌عمومی نشریه، مهم‌ترین علت این بی‌میلی را ضعف دغدغه فرهنگی اهالی محله می‌داند و می‌گوید: ساکنان اینجا خیلی اهل کتاب‌خوانی نیستند، بنابراین مجبور شدیم نشریه را رایگان بفروشیم.

برای اولین‌بار فروش خوبی داشتیم که حدود ۱۵۰ شماره را به قیمت چاپ یعنی ۳۰۰ تومان فروختیم ولی بعد از چند روز دیدیم نسخه‌ها فروش نرفته است، بنابراین تصمیم گرفتیم برای ترویج فرهنگ دینی‌مان، آن را رایگان در اختیار مخاطبان قرار دهیم؛ چراکه دشمن برای نفوذ به خانه‌ها، به‌راحتی و در اندازه‌ای وسیع هزینه می‌کند، پس چرا ما برای فرهنگ دینی خود هزینه نکنیم؟

هر شماره، تقدیم به یک شهید می‌شود

صغیرا درباره نحوه همکاری دوستانش در نشریه می‌گوید: ما چند نیروی ثابت داریم و چندین نیروی متفرقه که شامل استادان و فرهنگ‌دوستان محله هستند. بخشی از محتوای نشریه با یادداشت‌های پزشکان و روحانیان و فرهنگی‌های محله تنظیم می‌شود.

ما با توجه به برنامه‌ریزی محتوایی که در جلسه داریم، از این افراد درخواست مقاله می‌کنیم. بخش دیگری از محتوا را نیز نیرو‌های ثابت  می‌نویسند. صغیرا ادامه می‌دهد: ما تنها رسانه محله طرق هستیم. چون کار را به‌صورت تجربی شروع کردیم، در حوزه مطبوعات و اطلاعات موردنیاز در هر صفحه مطالعه می‌کنیم.

طریق در هشت صفحه با ستون‌ها و صفحات ثابت تنظیم می‌شود که شامل جلد و ستون تقدیر از شایستگان، صفحه بانوان شامل چند ستون خانه‌داری، پزشکی و اخلاق در خانواده و موضوعات فرهنگی بانوان، صفحه فرهنگی‌سیاسی شامل دغدغه‌های فرهنگی مقام معظم رهبری و معرفی کارآفرین‌هاست.

صفحه معارف که به موضوعات اخلاقی‌دینی می‌پردازد و بیشتر شامل صحبت علما و یادداشت‌هایی از روحانیان محله است. دو صفحه نیز به نام طرق داریم که در آن به مشکلات و ایده‌ها و معرفی مکان‌های تاریخی و افراد شاخص محله پرداخته می‌شود و ستون حرف مردم نیز در این صفحه جای دارد که شامل شکایت‌ها، پیشنهاد‌ها و انتقاد‌های ساکنان محله است.

صفحه ویژه انقلاب که در هر شماره، موضوع آن متناسب با اتفاق‌های روز تغییر می‌کند و صفحه آخر سلامت نام دارد و شامل شناسنامه کار و معرفی یکی از شهدای محله و یادداشت‌هایی از پزشکان محله در حوزه سلامت است. صغیرا تاکید می‌کند: یکی از کار‌هایی که در این نشریه انجام می‌دهیم، هدیه کردن هر شماره به یکی از شهدای محله است.  

پلی که «طریق» در ساخت آن موثر بود

بلالی می‌گوید: یکی از درخواست‌های مردم محله، ساخت پل عابرپیاده بود؛ پلی که نبودش، موجب تصادف‌های زیادی شده بود.

در بازدیدی که برخی مسئولان شهرداری و اعضای شورای اجتماعی از محله کردند، نشریه را که به این مسئله پرداخته بود، به دستشان دادیم و اثرگذار واقع شد که منجر به ساخت پل عابرپیاده شهیدرجایی در ابتدای خیابان ساعی شد؛ البته ناگفته نماند که کشته شدن جانباز محله به‌خاطر نبود این پل، دلیل بر اهمیت مسئله شده بود که ۴۵ روز بعد از این حادثه و پیگیری‌هایی که کردیم، پل ساخته شد.

ما ستونی در نشریه داریم به نام «شایسته تقدیر» که در هر شماره، کار خوبی را که در محله انجام می‌شود، معرفی می‌کنیم. یکی از سوپرمارکت داران ایوان، ماشینی خریده است که عابربانک سیار در آن نصب است. از این ماشین عکس گرفتیم و آن را در نشریه معرفی کردیم.

صاحب مغازه گفت: از فردای آن روز، مردم برای استفاده از این عابربانک صف می‌کشیدند، درحالی‌که پیش از این، فکر می‌کردند فقط یک ماشین ساده است. یکی دیگر از معضلات ایوان، نبود بانک است و مردم برای انجام امور بانکی باید به خیابان شهیدرجایی مراجعه کنند.

اکبرپور درباره حضور موثر نشریه در محله می‌گوید: تازه داریم به جا‌های خوبی می‌رسیم. کار اصلی ما از این به بعد شروع شده است. شماره‌های قبلی، بیشتر شامل معرفی خودمان بود. حالا طوری پیش رفته‌ایم که مردم در کوچه و خیابان، از ما جویای احوال نشریه هستند.

«ایوان» از «طرق» جدا نیست

اکبرپور انتقادی به جداسازی محله‌های ایوان و طرق دارد و می‌گوید: مردم از قدیم، ایوان را با طرق می‌شناسند و هویت این دو بخش از یکدیگر جدا نیست.

او این جداسازی را یکی از تصمیم‌های اشتباه مسئولان می‌داند و ادامه می‌دهد: یکی از مشکلاتی که به‌تازگی برای ما پیش آمده، همین مسئله است. چرا باید در روز عید فطر، نماز ساکنان دو محله جدا برگزار شود، درحالی‌که پیش از این در یک مکان خوانده می‌شد؟

بعضی افراد به‌خاطر مسائل و سودجویی‌های شخصی، قصد تخریب هویت چندصدساله این محله را دارند. یکی از پیگیری‌هایی که ما در نشریه انجام می‌دهیم، رسیدگی به وضعیت فعلی است؛ چراکه این جداسازی، ضربه زدن به هویت تاریخی و فرهنگی طرق است.  

به‌دنبال تاسیس «مجموعه فرهنگی طریق» هستیم

بلالی از آینده طریق و ایده‌هایی که در سر دارد، می‌گوید و اینکه قرار نیست به چاپ یک نشریه هشت‌صفحه‌ای بسنده کنند و شکل‌گیری این گروه، مقدمه تشکیل مجموعه‌ای فرهنگی در محله است تا از این طریق به آبادانی فرهنگی‌علمی و اجتماعی‌دینی و اقتصادی طرق کمک کنند و طریق، نام مجموعه‌ای فرهنگی است و نشریه، بخشی از آن است.

درحال‌حاضر تشکیل کارگروه بانوان برای همکاری در نشریه و کارگروه کارآفرینی در سطح محله، ازجمله برنامه‌های پیش‌روست. اعضای کارگروه بانوان تاکنون به زینبیه و برخی مدارس دخترانه در محله راه یافته و نشریه را معرفی کرده‌اند و از آنها خواسته‌اند مشکلاتشان را بنویسند و به نشریه منتقل کنند.

همچنین در بخش کارگروه کارآفرینی، قرار است از ظرفیت‌ها و فرصت‌های طبیعی محله درراستای رونق بخشیدن به خوداشتغالی گام بردارند. بلالی می‌گوید: روز‌های پنجشنبه، جمعه مردم برای رفتن به بهشت رضا از جاده محمد‌آباد  عبور می‌کنند.

بسیاری از خانم‌ها می‌توانند هنر‌های دستی خود را در زمین‌های وسیعی که در ابتدای خیابان شهیدرجایی است، قرار دهند و بفروشند. همچنین بخشی از اهالی محله، توان کارآفرینی دارند و ما این افراد را به یکدیگر معرفی خواهیم کرد تا مشارکت بیشتری با یکدیگر داشته باشند و نیرو‌های نیازمند به کار را به این کارگروه ارجاع دهیم.  



* این گزارش سه شنبه، یک دی ۹۴ در شماره ۱۷۵ شهرآرامحله منطقه ۷ چاپ شده است.